Zaprośmy motyle do ogrodu

30.03.2009

Piękne, kolorowe motyle zwykle bardzo fascynują dzieci, a ich obserwacja, oprócz walorów edukacyjnych, może być również sposobem na niecodzienną, wspólną zabawę z rodzicami. 

Jednym z najlepszych sposobów na zapoznanie dzieci z motylimi zwyczajami jest zaproszenie tych kolorowych owadów do naszego ogrodu i obserwacja motylego życia w całym cyklu ich rozwoju.
Pomóżmy dzieciom stworzyć w naszym ogrodzie taki przyjazny motylom azyl. Ich życie jest przecież nierozerwalnie związane ze środowiskiem, w którym egzystują i to właśnie w naturalnych warunkach wszystkim żywym organizmom jest najlepiej i w nich wyglądają najciekawiej i najpiękniej. 

Na świecie zarejestrowano do tej pory ok. 150.000 gatunków motyli, w Polsce żyje ok. 3.000, w tym 120 gatunków dużych motyli dziennych. Czy potrafimy nazwać choć kilkanaście z nich? 

 


Pokażmy dzieciom zdjęcia motyli, starajmy się zapamiętać niektóre ich nazwy. Poczytajmy razem książki, dzięki którym poznamy jak żyją. 
W naszym sklepie znaleźć można również drewniane układanki z cyklem rozwoju motyla. 


Później starajmy się znaleźć ślady motyli w czasie spaceru na łąkę, zaobserwujmy, czy jakieś gatunki pojawiają się w naszym ogrodzie, które z rosnących u nas roślin są najczęściej przez nie odwiedzane. 

Motyle lubią jasne, wyraziste kolory kwiatów i zazwyczaj te rośliny, które rosną również w naturalnym otoczeniu naszego ogrodu.
Jeśli mamy duży ogród, możemy kawałek zacisznego zakątka obsiać mieszanką łąki kwietnej. Mogą rosnąć tu chabry, maki polne, rumiany, krwawniki. By taka naturalna „wysepka” kwiatów łąkowych wyglądała ładnie, nie musimy wkładać w jej pielęgnację wiele wysiłku. Nawet rosnące tu pokrzywy będą wyglądać naturalnie, a motyle gąsienice znajdą dzięki temu niezbędny do przeżycia pokarm. 
Gąsienice motyli są niezwykle wybrednymi smakoszami. Spośród różnych pędów, korzeni i pąków kwiatowych wybierają tylko jedno danie. Gdy brakuje ich ulubionego posiłku, giną z głodu. Na przykład gąsienice Pazia królowej  jedzą tylko koper, marchew i kminek, a w pokrzywie gustują gąsienice wszystkich Rusałek. 

Dla dorosłych motyli, które odżywiają się głównie nektarem kwiatów, możemy założyć specjalną kolorową rabatę, złożoną z roślin szczególnie przez nie lubianych. Ważne, by było to słoneczne miejsce, osłonięte od wiatru, łatwo dostępne również dla małych obserwatorów. 



Oto lista roślin, które możemy tam posadzić: 

Rośliny jednoroczne: cynia wytworna, driakiew purpurowa, kosmos, lak pachnący, maciejka, powój, rezeda, smagliczka, lwia paszcza, żeniszek;
Byliny: astry, bergenia sercowata, bodziszki, chaber górski, hyzop pospolity, jeżówka purpurowa, krwawnik, lawenda, macierzanka, mięta pieprzowa, miodunka pstra, nawłoć, floks, przegorzan, rozchodniki, szafirek, żagwin;
Krzewy i pnącza: budleja Dawida (obowiązkowa!), wiciokrzewy, wrzosy. 

Kiedy kwiaty nie są już w pełni swojego rozkwitu, możemy dokarmiać motyle w inny sposób. W małych miseczkach możemy rozłożyć zwykłe gąbki pomarańczowego lub czerwonego koloru, nasączone roztworem cukru. Motyle chętnie pożywią się również resztkami soczystych, kolorowych owoców.
Przygotujmy również niewielkie, stabilne pojemniki z wodą do picia oraz płaskie kamienie ułożone w słonecznych miejscach. Motyle bardzo lubią wygrzewać się w promieniach słońca. 

Zachęćmy dzieci do narysowania zaobserwowanych motyli, spróbujmy razem zrobić zdjęcia, a potem porównajmy je z materiałami w książkach. 

Motyle żyją zwykle kilka tygodni. W zależności od gatunku i temperatury otoczenia, rodzi się ich od 1 do 4 pokoleń rocznie. W naszym klimacie zimują w różnych stadiach rozwoju: dojrzałego osobnika, gąsienicy, poczwarki lub jaja. Ukrywają się wówczas w ciepłych kryjówkach, pod warstwą liści, w szczelinach budynków, w korze drzew, pod ziemią.
Jeżeli chcemy pomóc motylom przetrwać okres hibernacji, możemy zawiesić w naszym ogrodzie specjalne domki dla motyli, w których nie zagrozi im łatwo żaden drapieżnik, śnieg, deszcz ani wiatr. 
Domki firmowane logo Pikinini są nie tylko solidne i bezpieczne, ale również stanowią prawdziwą, niepowtarzalną ozdobę ogrodu, która w chłodne dni przypomni nam jak przyjemnie będzie cieszyć się latem motylim wdziękiem. 



Motyle ciekawostki: 

- Paź królowej  porusza skrzydłami ok. 300 razy na minutę, a nocny motyl Fruczak gołąbek – ok. 5.000 razy na minutę;
- Imitacja rysunku oka na skrzydłach niektórych motyli (np. Rusałka pawik) obejmuje nawet refleksy świetlne, jakie dają oczy dużych zwierząt kręgowych. Takie „oko” to naturalna motyla ochrona przed drapieżnikami;
- Krępak brzozowiec  to gatunek motyla, który posłużył jako wskaźnik stopnia zadymienia powietrza. W angielskich i nadreńskich zagłębiach węglowych wykształciły się czarne formy tego motyla, które na pokrytej sadzą korze drzew były lepiej zamaskowane niż normalnie ubarwione osobniki. Dopiero gdy poprawiła się czystość powietrza, a na pniach drzew znów zaczęły pojawiać się porosty, jasna forma owada znów wystąpiła liczniej. 

Artykuł został napisany na podstawie następujących materiałów: 

1. Jerzy Heintze „Motyle Polski”
2. portal www.thekidsgarden.co.uk
3. Marie-Luise Kreuter „Ogród w zgodzie z naturą”
4. Josef Reichholf „Obserwujemy motyle”
5. Larousse “Ma premiere encyclopedie des bebes animaux”
6. Maja Popielarska “Pokochać ogród”
7. Czasopismo “Kwietnik”
8. Zdjęcia ze strony www.bigvicente.com